OSMANLI KADINI (Efsane ve Gercek)

Ilk baskisi Ingilizce yapilan ve 2008 yilinin mayis ayinda Los Angeles'ta (ABD) düzenlenen Benjamin Franklin Ödüllerinde "yilin en iyi tarih kitabi" ödülünü kazanan, kapak ve tasarim bransinda da finalist olan bu görkemli eser, Osmanli kadini hakkinda 19. yüzyildan itibaren olusmus menfi intibalari inceliyor ve degisik vesilelerle Osmanli cografyasinda uzun süreler yasamis olan Lady Montague, Julia Pardoe ve Lucy Garnett gibi Batililarin gözlemlerinden yola çikarak bu intibalara insafli bir tarzda cevap veriyor.

Önyargili Oryantalist bakis açisina sahip olanlar kendi fantezilerinin prizmasindan baktiklari (ama göremedikleri) Türk kadinini hayal ürünü fantastik harem sahneleri içerisinde, egzotik, miskin ve bastan çikarici gibi yakisiksiz ifadelerle tasvir ederken, harem ortamini görme imkâni bulmus ve kadinin toplumdaki konumunu incelemis olan insafli Avrupali gezginler ise asil ve zarif olarak tarif etmislerdir.

19. yüzyildan itibaren ortaya çikan feminist akimlar tam kavrayamadiklari harem hayatini kadini erkegin kölesi yapan bir müessese olarak görürken, Montague, Garnett gibi gezginler ise Osmanli kadinini tüm dünya kadinlari içerisinde en hür kadin olarak gözlemlediklerini ifade etmisler ve bu iddialari reddetmislerdir.

Asli Sancar, bu eserinde Osmanli döneminin özellikle son dönemlerinin tasvir edildigi yagliboya resimler, gravürler ve mekân fotograflari esliginde Osmanli kadini ve harem hayatini gözler önüne seriyor. Sancar, Osmanli kadininin toplum ve aile içinde çok itibarli bir statüye sahip olmasinin yani sira, zarafet ve estetik yönüyle kendi tabiatina ait degerleri en üst seviyede temsil ettiginin altini çiziyor.

Osmanli hukukunda kadinin genis haklara sahip oldugunu ve gerektiginde mahkeme yoluyla hakkini aramasini bilen bir özgüvenle hareket ettigini vurgularken bu yönleriyle baska toplumlarla mukayese edilemeyecek bir seviyede oldugunu dikkatlere sunuyor.

Ottoman Women: Myth and Reality (Osmanli Kadini: Efsane ve Gerçek) görkemli resimlerle ve Osmanli sanatindan örneklerle bezenmis civil civil sayfalariyla tarihe parlak bir projektör tutuyor. Osmanli kadini özelinde dengeli bir insan ve kul olmaya dair günümüz insanina bir rol model takdim ediyor.